Bu sistemler, atık suların içerdikleri organik maddeleri, kirleticileri ve zararlı mikroorganizmaları doğal biyolojik süreçlerle gidermeye yöneliktir. Biyolojik atık su arıtma, çevresel sürdürülebilirlik ve insan sağlığı açısından önemli bir rol oynar.
Biyolojik arıtma süreci genellikle şu temel adımları içerir:
1. Ön Arıtma: Atık su, ilk olarak büyük cisimlerin ve çözünmemiş katıların uzaklaştırılması için bir ön arıtma aşamasından geçer. Bu aşama, gelen suyun kalitesini iyileştirmek ve biyolojik arıtma sürecinin daha etkili olmasını sağlamak için yapılır.
2. Biyolojik Arıtma Havuzu: Atık su, biyolojik arıtma havuzlarına yönlendirilir. Bu havuzlar, özel olarak tasarlanmış mikroorganizmaların (genellikle bakteriler ve mikroplar) yaşayabileceği ve çoğalabileceği ortamlardır. Bu mikroorganizmalar, organik maddeleri besin olarak kullanarak ve zararlı bileşenleri parçalayarak atık suyu temizlerler.
3. Aktif Çamur İşlemi: Biyolojik arıtma havuzlarında bulunan aktif çamur, atık suyu arıtmak için kullanılan ana bileşendir. Aktif çamur, biyolojik organizmaları ve organik materyali içerir. Bu çamur, atık suların içeriğine ve işlem gereksinimlerine göre farklı türlerde mikroorganizmalar içerebilir.
4. Biyolojik Reaktörler: Biyolojik arıtma sürecinin ana bileşenleridir. Bu reaktörler, mikroorganizmaların atık suyu temizlemek için çeşitli biyolojik süreçleri gerçekleştirdiği özel tasarlanmış tanklardır. Biyolojik reaktörler, yaygın olarak kullanılan üniteler arasındadır ve farklı tipleri vardır, örneğin, aktif çamur sistemleri, aerobik ve anaerobik çamur sistemleri, taşınabilir yataklı reaktörler (MBBR) gibi.
5. Çökertme Tankları: Biyolojik reaktörlerden gelen su ve çamur karışımının ayrıştırılması için kullanılır. Bu ünitelerde çözünmemiş katılar çöktürülerek temizlenmiş suyu ayırmak için yerçekimi kullanılır.
6. İkincil Çökertme Tankları: Bazı büyük atık su arıtma tesislerinde, ikincil bir çökertme tankı kullanılır. Bu tank, birincil çökertme tankından gelen suyun daha fazla temizlenmesini sağlar.
7. Havalandırma Sistemleri: Biyolojik reaktörlerdeki mikroorganizmaların etkili bir şekilde çalışabilmesi için oksijen gereklidir. Bu nedenle, havalandırma sistemleri (örneğin, difüzörler veya mekanik karıştırıcılar) atık suya oksijen enjekte ederek mikroorganizmaların yaşamsal aktivitelerini sürdürmelerine yardımcı olur.
8. Filtreler: Biyolojik arıtma sürecinin son aşamalarında, suyun ekstra partikül maddelerden ve mikroorganizmalardan arındırılması için filtreler kullanılabilir. Bu filtreler, özellikle suyun berraklaştırılması gereken durumlarda önemlidir.
9. Sterilizasyon Üniteleri: Temizlenmiş suyun zararlı mikroorganizmalardan arındırılması için bazı durumlarda sterilizasyon üniteleri kullanılır. Bu üniteler, suyun dezenfekte edilmesine yardımcı olur ve UV ışığı, klor veya ozon gibi yöntemler kullanılabilir.
10. Biyolojik Reaktörler: Biyolojik arıtma sürecinin ana bileşenleridir. Bu reaktörler, mikroorganizmaların atık suyu temizlemek için çeşitli biyolojik süreçleri gerçekleştirdiği özel tasarlanmış tanklardır. Biyolojik reaktörler, yaygın olarak kullanılan üniteler arasındadır ve farklı tipleri vardır, örneğin, aktif çamur sistemleri, aerobik ve anaerobik çamur sistemleri, taşınabilir yataklı reaktörler (MBBR) gibi.
11. Çökertme Tankları: Biyolojik reaktörlerden gelen su ve çamur karışımının ayrıştırılması için kullanılır. Bu ünitelerde çözünmemiş katılar çöktürülerek temizlenmiş suyu ayırmak için yerçekimi kullanılır.
12. İkincil Çökertme Tankları: Bazı büyük atık su arıtma tesislerinde, ikincil bir çökertme tankı kullanılır. Bu tank, birincil çökertme tankından gelen suyun daha fazla temizlenmesini sağlar.
13. Havalandırma Sistemleri: Biyolojik reaktörlerdeki mikroorganizmaların etkili bir şekilde çalışabilmesi için oksijen gereklidir. Bu nedenle, havalandırma sistemleri (örneğin, difüzörler veya mekanik karıştırıcılar) atık suya oksijen enjekte ederek mikroorganizmaların yaşamsal aktivitelerini sürdürmelerine yardımcı olur.
14. Filtreler: Biyolojik arıtma sürecinin son aşamalarında, suyun ekstra partikül maddelerden ve mikroorganizmalardan arındırılması için filtreler kullanılabilir. Bu filtreler, özellikle suyun berraklaştırılması gereken durumlarda önemlidir.
15. Sterilizasyon Üniteleri: Temizlenmiş suyun zararlı mikroorganizmalardan arındırılması için bazı durumlarda sterilizasyon üniteleri kullanılır. Bu üniteler, suyun dezenfekte edilmesine yardımcı olur ve UV ışığı, klor veya ozon gibi yöntemler kullanılabilir.
Biyolojik atık su arıtma sistemleri, doğal mikroorganizmaların atık suları temizlemek ve arıtmak için kullanıldığı etkili bir süreçtir. Bu sistemler, çevresel sürdürülebilirlik ve su kaynaklarının korunması açısından önemli bir rol oynar ve kirlilik kontrolü ve insan sağlığını destekler.
Kullanım Alanları
Biyolojik atık su arıtma sistemleri, atık suyun organik kirleticileri, zararlı mikroorganizmaları ve diğer kirleticileri gidermek veya azaltmak amacıyla kullanılır. Bu sistemler, çeşitli endüstriyel, belediye, ve evsel atık suların arıtılmasında yaygın olarak kullanılır. İşte biyolojik atık su arıtma sistemlerinin kullanıldığı bazı yerler ve amaçları:
1. Belediye Atık Suları: Belediye kanalizasyon sistemlerinden gelen evsel atık sular, biyolojik arıtma sistemlerine yönlendirilir. Bu sistemler, organik madde, azot, fosfor ve diğer kirleticileri gidererek suyu çevreye zarar vermeden doğal su kaynaklarına geri salınabilir hale getirirler.
2. Endüstriyel Atık Suları: Endüstriyel tesisler, ürettikleri atık suları biyolojik arıtma sistemleri kullanarak temizlerler. Bu tesisler, kimyasal işlemler, gıda üretimi, tekstil, kimya, petrokimya, ve diğer endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanan atık suları arıtmak için biyolojik reaktörler ve diğer bileşenler kullanabilirler.
3. Tarımsal Atık Sular: Tarım alanlarından gelen sular, pestisitler ve diğer tarımsal kirleticiler içerebilir. Biyolojik arıtma sistemleri, bu atık suları temizleyerek çevre ve su kaynaklarını korur.
4. Havalimanları: Havaalanları, uçaklardan ve terminallerden kaynaklanan atık suları arıtmak için biyolojik atık su arıtma sistemlerini kullanır. Bu sistemler, uçak lavaboları, pist yıkama suları ve diğer kaynaklardan gelen atık suları işler.
5. Maden Endüstrisi: Maden işletmeleri, madencilik faaliyetlerinden kaynaklanan atık suları temizlemek için biyolojik arıtma sistemleri kullanabilirler. Bu sistemler, maden atıklarını içeren suların arıtılmasına yardımcı olur.
6. Denizcilik ve Gemiler: Denizcilik endüstrisi, gemilerden kaynaklanan atık suları arıtmak için biyolojik atık su arıtma sistemlerini kullanır. Bu sistemler, gemilerin tuvalet atıkları, mutfak atıkları ve diğer sularını denize bırakmadan önce temizler.
Biyolojik atık su arıtma sistemleri, su kaynaklarının korunmasına, su kirliliğinin azaltılmasına ve çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunur. Ayrıca, temizlenmiş suyun tekrar kullanılması veya güvenli bir şekilde çevreye salınması sayesinde suyun etkili bir şekilde yönetilmesine yardımcı olurlar.